Wabi-sabi is een Japanse esthetische filosofie die de schoonheid van imperfectie, vergankelijkheid en onvolledigheid waardeert. Het viert de natuurlijke cyclus van groei, verval en dood, en vindt schoonheid in dingen die eenvoudig, bescheiden en pretentieloos zijn. Het is een concept dat overal in de Japanse maatschappij terugkomt.
Wat is nu precies wabi-sabi?
Het woord “wabi” verwees oorspronkelijk naar de eenzaamheid van het leven in de natuur, terwijl “sabi” verwees naar het patina en de slijtage die het verstrijken van de tijd met zich meebrengt. Samen geven ze een gevoel van rustieke eenvoud, stille elegantie en waardering voor de vluchtigheid en vergankelijkheid van het leven.
In de praktijk is wabi-sabi terug te vinden in de traditionele Japanse kunst van aardewerk repareren genaamd kintsugi, kalligrafie, ikebana, Japanse theeceremonie, maar ook in modern design genaamd Japandi en architectuur. Het moedigt het gebruik van natuurlijke materialen, subtiele texturen en onregelmatige vormen aan, en waardeert het individuele karakter en de persoonlijkheid van elk object.
Wabi-sabi is niet alleen een esthetiek, maar ook een manier van leven, waarbij mindfulness, eenvoud en een focus op het huidige moment worden aangemoedigd. Het benadrukt het belang van het accepteren en omarmen van de gebreken en onvolkomenheden van jezelf en van de wereld om ons heen, en het vinden van schoonheid in het vergankelijke en onvolledige. Je ziet het terug in de levensconcept ikigai en bij het schrijven van een Japans gedicht genaamd een haiku.
De geschiedenis van wabi-sabi in Japan
Wabi-sabi is oorspronkelijk ontstaan in Japan, en heeft zijn wortels in de traditionele Japanse cultuur en filosofie. Hoewel de precieze oorsprong van wabi-sabi moeilijk te traceren is, wordt het vaak geassocieerd met het Zen-boeddhisme en de theeceremonie. In de 15e eeuw ontwikkelde de theemeester Sen no Rikyu een theeceremonie die gebaseerd was op wabi-sabi principes, die later de basis zouden vormen voor de Japanse esthetiek en kunst.
In de loop der tijd heeft wabi-sabi zich verspreid buiten Japan en heeft het invloed gehad op verschillende vormen van kunst, design en architectuur over de hele wereld.
Wie is Sen No Rikyu?
Sen no Rikyu (1522-1591) was een Japanse theemeester uit Osaka en misschien wel het belangrijkste figuur in de ontwikkeling van de Japanse theeceremonie. Hij wordt beschouwd als een van de grootste theemeesters in de geschiedenis van Japan en zijn filosofie en esthetiek hebben een grote invloed gehad op de ontwikkeling van wabi-sabi.
Rikyu’s stijl van theeceremonie ontwikkelde zich tot een hoger level terwijl hij in dienst was van de beroemde Japanse shogun Oda Nobunaga in Kyoto. De ceremonie was gebaseerd op de principes van eenvoud, bescheidenheid en het waarderen van de natuurlijke schoonheid van alledaagse voorwerpen. Hij introduceerde het gebruik van eenvoudige, rustieke theekommen en andere gebruiksvoorwerpen die een bescheiden en natuurlijke esthetiek uitstralen.
Rikyu hechtte ook veel waarde aan de relatie tussen de gastheer en de gasten en benadrukte het belang van gastvrijheid en respect voor anderen. Hij wordt ook gecrediteerd voor het introduceren van de theeceremonie als een vorm van kunst en filosofie, en niet alleen als een sociale gebeurtenis.
Wat zijn de wabi-sabi principes?
Wabi-sabi is niet iets wat je ‘wordt‘ in de traditionele zin van het woord, maar eerder een esthetische filosofie die je kunt omarmen als een manier om de schoonheid van imperfectie, eenvoud en vergankelijkheid te waarderen.
Hier zijn een paar manieren waarop je wabi-sabi in je leven kunt integreren:
- Waardeer de schoonheid van imperfectie: Leer om de schoonheid te zien in dingen die niet perfect zijn. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je een oud, versleten meubelstuk koestert, of dat je een eenvoudige, ongepolijste theekom gebruikt in plaats van een glanzende, perfecte.
- Verminder overmatige versiering: Wabi-sabi is eenvoudig en bescheiden, dus probeer overmatige decoratie te vermijden. Kies in plaats daarvan voor eenvoudige, natuurlijke materialen en texturen. Dit zie je terug in het maken van een bonsai boom bijvoorbeeld.
- Creëer een kalme, rustige omgeving: Wabi-sabi waardeert de schoonheid van de natuur en de eenvoudige dingen, dus creëer een omgeving die rustig en kalm is. Dit kan betekenen dat je rommel minimaliseert en natuurlijke elementen zoals planten en stenen in je omgeving opneemt.
- Leer om te waarderen wat je hebt: Wabi-sabi benadrukt het belang van dankbaarheid en waardering voor de dingen die we hebben. Probeer je te concentreren op de schoonheid en waarde van wat je hebt in plaats van te verlangen naar meer.
- Wees mindful: Wabi-sabi moedigt mindfulness en aandacht voor het huidige moment aan. Door mindful te zijn, kun je de schoonheid van de wereld om je heen opmerken en waarderen.
Door deze principes in je leven te integreren, kun je wabi-sabi op een meer diepgaande manier omarmen en een waardering ontwikkelen voor de schoonheid van eenvoud, bescheidenheid en vergankelijkheid
